eKYC là gì? Những năm gần đây, công nghệ định danh điện tử eKYC được nhắc đến nhiều trong quá trình chuyển đổi số của ngành tài chính - ngân hàng. Hãy cùng tìm hiểu những rủi ro có thể gặp phải và cách hạn chế rủi ro của eKYC.
1. eKYC là gì?
eKYC (electronic Know Your Customer) là phương thức chuyển đổi số của KYC (Know Your Customer).
KYC là thuật ngữ để chỉ quy trình xác minh danh tính của khách hàng khi sử dụng các dịch vụ ngân hàng như mở tài khoản, gửi tiền, rút tiền … Việc này giúp ngân hàng xác minh rằng người sử dụng dịch vụ là chính chủ và đảm bảo an toàn cho giao dịch tiền tệ, ngăn ngừa các hành vi trục lợi bất hợp pháp. Từ đó, ngân hàng có thể chủ động phòng tránh các rủi ro có thể xảy ra trong quá trình giao dịch.
eKYC chính là quy trình KYC được chuyển đổi số, thay vì thực hiện trực tiếp tại quầy giao dịch thì quy trình xác minh danh tính khách hàng được thực hiện 100% trực tuyến, dựa trên công nghệ nhận diện và xác thực khách hàng bằng trí tuệ nhân tạo (AI). Toàn bộ quy trình định danh điện tử eKYC được diễn ra trên nền tảng trực tuyến và tự động hóa, do đó khách hàng hoàn toàn nắm quyền chủ động, giúp tiết kiệm thời gian, tiền bạc của cả ngân hàng và khách hàng.
Hiện tại, trong lĩnh vực ngân hàng, eKYC đang được sử dụng chủ yếu để xác minh danh tính khi khách hàng mở tài khoản thanh toán trực tuyến. Với tài khoản thanh toán trực tuyến, khách hàng có thể thực hiện nhiều giao dịch khác nhau như chuyển tiền, mở sổ tiết kiệm trực tuyến, thanh toán học phí, thanh toán tiền điện, các loại hóa đơn...
2. Lợi ích công nghệ định danh eKYC mang lại
2.1 Đối với người dùng
Công nghệ eKYC là giải pháp tiện lợi giúp người dùng tiết kiệm thời gian và công sức khi mở tài khoản ngân hàng online. Người dùng có thể mở tài khoản hoặc đăng ký thẻ ngân hàng thông qua máy tính, điện thoại di động có kết nối internet mà không cần phải đến quầy giao dịch, không bị giới hạn về không, thời gian.
Với eKYC, việc định danh trực tuyến được thực hiện dựa trên các phương thức xác thực sinh trắc học, nhận diện khách hàng qua trí tuệ nhân tạo và các cơ sở dữ liệu định danh khách hàng được liên kết với nhau.
eKYC cũng giúp cho thủ tục đăng ký mở tài khoản trở nên đơn giản hơn bao giờ hết. Khách hàng chỉ cần vài phút để hoàn thành việc định danh điện tử thay vì phải thực hiện các thủ tục xác minh danh tính truyền thống dựa trên giấy tờ và điền vào các biểu mẫu.
2.2 Đối với các ngân hàng
- Mở rộng thị phần
eKYC là công cụ đắc lực trong cuộc đua cạnh tranh thị phần ở thời đại công nghệ 4.0. Như đã đề cập ở trên, với công nghệ eKYC, khách hàng có thể mở tài khoản ngân hàng mọi lúc mọi nơi, chỉ cần một chiếc điện thoại thông minh hoặc máy tính có kết nối internet. Trong thời đại có nhiều lựa chọn, người dùng có xu hướng lựa chọn phương án nào thuận lợi, tiết kiệm thời gian, chi phí.
Chính vì vậy, eKYC được các ngân hàng quyết liệt triển khai và áp dụng, trước hết là ở việc mở tài khoản trực tuyến để tiếp cận được nhiều khách hàng mới.
Từ việc mở mới tài khoản, khách hàng có thể tiếp tục sử dụng thêm các dịch vụ online khác thông qua ứng dụng mobile banking như: tiết kiệm, chuyển tiền, thanh toán hóa đơn, mở thẻ tín dụng… Như vậy, eKYC cũng là công nghệ nền tảng giúp gia tăng lượng giao dịch của nhiều dịch vụ đi kèm khác.
- Tiết kiệm chi phí
Giá trị đầu tư ban đầu với công nghệ eKYC có thể khá lớn. Tuy nhiên, xét về lâu dài, khi toàn bộ các giao dịch được đưa lên kênh trực tuyến mà trước mắt là giao dịch mở tài khoản, ngân hàng có thể tiết kiệm được nhân lực và giấy tờ cho việc này. Tối ưu hóa nguồn nhân lực dành cho các công việc khác. Xét về tổng thể, hướng đi này sẽ ngày càng giúp các ngân hàng tiết kiệm được chi phí, nâng cao năng suất lao động.
- Quản lý và giám sát rủi ro hiệu quả
Dữ liệu khách hàng thông qua quá trình eKYC sẽ được truyền theo thời gian thực, hoàn toàn tự động hóa, các trường dữ liệu được mã hóa và đồng bộ theo một chuẩn nhất định, tạo điều kiện thuậnlợi cho việc kết xuất, quản lý và phân tích dữ liệu. Đồng thời cũng tạo điều kiện cho ngân hàng phục vụ, chăm sóc khách hàng tốt hơn.
Do toàn bộ dữ liệu đều được số hóa và lưu trữ vào kho dữ liệu của ngân hàng chứ không lưu trữ manh mún bằng giấy tờ thủ công tại các chi nhánh so với quy trình truyền thống, nên hạn chế được rủi ro mất mát giấy tờ, thuận tiện cho các quá trình kiểm tra, rà soát, truy vết bất cứ lúc nào. Đồng thời, thông tin được đồng bộ giúp việc kiểm tra trùng lặp khách hàng trở nên dễ dàng hơn, đảm bảo một khách hàng chỉ có một bộ hồ sơ quản lý thông tin tại một ngân hàng.
Định danh điện tử tuân theo quy trình để đảm bảo khách hàng thực hiện giao dịch là chính chủ và có thật, được đánh giá và giám sát rủi ro liên tục. Với eKYC, toàn bộ hồ sơ và dữ liệu trực tuyến có thể được lưu trữ vĩnh viễn. Bất kỳ hành vi lợi dụng dữ liệu hay hoạt động bất hợp pháp nào đều có thể được truy vết nhanh chóng. Điều này đóng góp vào việc tăng cường niềm tin của khách hàng vào các dịch vụ ngân hàng số của ngân hàng.
Xem thêm: Nạp 4G tốc độ cao với ưu đãi hấp dẫn trên Mobile Banking MyVIB. Tại đây Tài khoản số đẹp là gì? Cách mở tài khoản VIB số đẹp theo ngày sinh miễn phí. Tại đây
3. Những hạn chế của công nghệ eKYC
Do toàn bộ quy trình eKYC được thực hiện trực tuyến nên việc phải đối mặt với tội phạm công nghệ cao là điều khó tránh khỏi. Chính vì vậy, bên cạnh những ưu điểm nổi trội thì công nghệ eKYC cũng có những hạn chế và rủi ro nhất định.
3.1 Mạo danh người dùng
Tội phạm công nghệ cao ngày càng phức tạp và tinh vi, đồng thời ý thức tự bảo vệ thông tin cá nhân của người dùng chưa cao. Chính vì vậy, nguy cơ khách hàng bị đánh cắp thông tin cá nhân để mạo danh và thực hiện các quy trình eKYC giả luôn tồn tại.
3.2 Phụ thuộc sự ổn định của hạ tầng mạng
Do toàn bộ quy trình eKYC được thực hiện hoàn toàn trực tuyến nên phụ thuộc rất lớn vào độ ổn định và chất lượng của đường truyền internet. Những nơi có kết nối internet bị gián đoạn hoặc độ ổn định yếu thì khó có thể thực hiện được eKYC và phải quay về với phương thức KYC truyền thống.
3.3 Rủi ro bảo vệ quyền riêng tư
Ngoài ra, cũng có những lo ngại về việc thông tin cá nhân của khách hàng được thu thập thông qua eKYC có thể bị chia sẻ với bên thứ ba, gây ảnh hưởng đến quyền riêng tư của người dùng. Trong thời đại công nghệ số, dữ liệu cá nhân là một tài sản rất quý giá và có thể được sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau. Vì vậy, trường hợp thông tin khách hàng bị bán cho bên thứ ba là điều hoàn toàn có thể xảy ra. Tuy nhiên, để giải quyết vấn đề này, các ngân hàng và tổ chức tài chính đều đã và đang thiết lập các chính sách bảo vệ dữ liệu và quyền riêng tư của khách hàng. Điều này giúp tăng độ tin cậy của khách hàng vào eKYC và dịch vụ ngân hàng số nói chung.
4. Cách hạn chế rủi ro của eKYC
4.1 Đối với ngân hàng
Các ngân hàng sẽ tập trung vào hạn chế rủi ro của eKYC trong vấn đề mạo danh người dùng và bảo vệ quyền riêng tư của khách hàng khi được người dùng cung cấp thông tin cá nhân để mở tài khoản.
Các công nghệ được ứng dụng trong giải pháp eKYC thông thường sẽ bao gồm: OCR (công nghệ nhận diện ký tự quang học), Face matching (công nghệ nhận diện khuôn mặt), Liveness Detection (công nghệ xác định thời gian thực mà người dùng thao tác), Fraud Detection (công nghệ phát hiện và ngăn chặn các trường hợp gian lận), E-Signature (chữ ký điện tử).
Tội phạm công nghệ cao luôn cố gắng tìm kiếm cách qua mặt các thuật toán của từng lớp công nghệ trong bộ giải pháp eKYC. Chính vì vậy, các lớp bảo mật và chống giả mạo, gian lận của quy trình eKYC phải luôn được cải tiến, cập nhật, vá lỗi các lỗ hổng để ngày càng hoàn thiện, ngăn chặn, phát hiện được các hành vi giả mạo, mạo danh người dùng để hạn chế rủi ro của eKYC.
Trong quá trình triển khai ứng dụng eKYC, việc tăng cường nhân sự và các biện pháp kiểm tra, đối chiếu, đánh giá lại giải pháp công nghệ cũng rất quan trọng để đảm bảo chắc chắn rằng quy trình đang được thực hiện đúng cách và hiệu quả. Việc thường xuyên kiểm tra đánh giá sẽ giúp ngân hàng sớm phát hiện các lỗ hổng hoặc các thủ thuật mới đang được tội phạm công nghệ cao áp dụng để kịp thời ngăn chặn, xử lý.
Đồng thời, các ngân hàng luôn phải lưu trữ, bảo quản đầy đủ, chi tiết theo thời gian đối với các dữ liệu nhận biết khách hàng trong quá trình khách hàng mở và sử dụng tài khoản thông qua eKYC.
4.2 Đối với người dùng
Thông tin là tài sản cá nhân, vì vậy bản thân người dùng cũng cần nâng cao ý thức bảo mật thông tin cá nhân, bảo vệ chính mình thông qua các hành động:
- Đề cao tinh thần cảnh giác, không cung cấp ảnh chụp giấy tờ tùy thân, thông tin cá nhân, mật khẩu, OTP, SMS cho bất kỳ ai, không đăng nhập vào các website, ứng dụng có đường link lạ.
- Nhanh chóng thay đổi, cập nhật mật khẩu khi nghi ngờ có khả năng bị lộ thông tin.
- Khi có sự thay đổi về thông tin liên hệ (số điện thoại, email, địa chỉ) cần nhanh chóng cập nhật, đăng ký thay đổi với ngân hàng để nhận được sự hỗ trợ nhanh chóng, kịp thời.
5. eKYC cùng MyVIB
Ngân hàng Quốc Tế Việt Nam (VIB) – là một trong những ngân hàng tiên phong trong lĩnh vực chuyển đổi số, đã nhanh chóng cập nhật và ứng dụng công nghệ định danh điện tử eKYC trên ứng dụng mobile banking MyVIB.
5.1 Thủ tục cần thiết để đăng ký eKYC bằng ứng dụng MyVIB
Chỉ cần căn cước công dân hoặc chứng minh nhân dân và 3 phút thực hiện mở tài khoản thông qua ứng dụng ngân hàng MyVIB là bạn sẽ sở hữu ngay tài khoản thanh toán Digi. Đồng thời sử dụng toàn bộ những tiện ích sẵn có ngay trên ứng dụng như: chuyển khoản, thanh toán hóa đơn, gửi tiết kiệm, quản lý thẻ…
5.2 Hướng dẫn mở tài khoản trên mobile banking MyVIB
Bước 1: Tải ứng dụng MyVIB từ Google Play hoặc App Store và cài đặt
Bước 2: Mở ứng dụng và làm theo các bước hướng dẫn trên màn hình
Bước 3: Hoàn thành
Nhờ việc ứng dụng công nghệ định danh điện tử eKYC, với các lớp bảo mật tiên tiến và thường xuyên được cập nhật. VIB đã hỗ trợ khách hàng mở tài khoản trực tuyến một cách nhanh chóng, thuận tiện, tiết kiệm được thời gian chi phí. Từ đó tạo điều kiện để khách hàng thực hiện các giao dịch tài chính khác một cách an toàn, thuận lợi, ở bất kỳ đâu mà không cần phải đến quầy giao dịch.
Thông qua bài viết trên, chúng ta đã phần nào hiểu rõ eKYC là gì? Tầm quan trọng của nó đối với quá trình chuyển đổi số của ngành ngân hàng nói riêng và công nghệ tài chính nói chung cũng như cách hạn chế rủi ro của eKYC mà phía ngân hàng và người dùng cần thực hiện.
Bài viết chỉ mang tính tham khảo vì nội dung có tính thời điểm. Để cập nhật chính sách sản phẩm mới nhất của VIB, vui lòng truy cập các trang sản phẩm từ trang chủ website vib.com.vn hoặc liên hệ Hotline 1900 2200 (phí 1.000 đ/phút)
Tải MyVIB
